Search Results

In juni 2019 is het gezamenlijk decreet en ordonnantie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en de Franse Gemeenschapscommissie over de openbaarheid van bestuur bij de Brusselse instellingen in werking getreden. De bedoeling van die wetgeving is om de bestuurlijke transparantie te versterken door de toegang tot bestuursdocumenten te vergemakkelijken (bijvoorbeeld: beleidsnota’s, notulen van vergaderingen, contracten, vergunningen, e-mails, statistieken…) en milieu-informatie waarover de bestuurlijke overheden beschikken. Dinsdag 23 april werden voorgestelde aanpassingen aan het gezamenlijke decreet en ordonnantie besproken in een interparlementaire commissie. Deze aanpassingen verduidelijken eventuele wettelijke loopholes tussen de nieuwe Brusselse ombudsdienst en de Commissie voor Toegang tot Bestuursdocumenten (CTB), en kennen aan die laatste een nieuwe bevoegdheid toe. De wijzigingen verbeteren het gezamenlijk decreet en ordonnantie die al goed in elkaar zat. Toch scoort Brussel slecht over openbaarheid van bestuur. Dat ligt niet aan het wettelijk kader, maar aan de  toepassing ervan. Openbaarheid van bestuur is belangrijk om het politieke vertrouwen van burgers op te krikken. Een slabakkende controle op de toepassing van transparantievereisten is nefast voor dat vertrouwen. Het is het parlement dat  moet kijken of de regering zich aan de transparantie-regels houdt, en dat doen ze amper. Het feit dat de regering en het parlement grotendeels uit dezelfde partijen bestaan, helpt daar niet aan. Agora.Brussels’ parlementslid Pepijn Kennis was aanwezig op de commissie om op die nagel te kloppen. Openbaarheid van bestuur is belangrijk om het politieke vertrouwen van burgers op te krikken. Een slabakkende controle op de toepassing van transparantievereisten is nefast voor dat vertrouwen.

Laat je twee avonden inspireren om de democratie heruit te vinden. Na twee geslaagde edities is Agora.Brussels terug met een minifestival rond democratische innovatie in België. Deelname is gratis maar schrijf je hieronder in voor 15 april. FILMDEBAT 17/04 | Kom meekijken naar ‘Élections, piège à cons?’ (Verkiezingen: boerenbedrog?) samen met de regisseur. François Gonce belicht in deze documentaire nieuwe manieren om burgers te betrekken bij het beleid. Opgelet, de film is eentalig Frans en niet ondertiteld, maar de voertalen van het nagesprek zullen Frans, Nederlands en Engels zijn. ➜ woensdag 17 april van 20 tot 22u30 in jeugdherberg Jacques Brel (Zavelput 30, 1000 Brussel). WORKSHOP 23/4 | Samen met democratische vernieuwers uit theorie en praktijk gaan we op zoek naar meer impact voor burgerinspraak. Inleiding tot het Belgisch democratisch model - Jérôme Sohier Discussie over grondwettelijke grenzen - Anne-Emmanuel Bourgaux Overleg rond bestaande initiatieven: Petitierecht - Cap Démocratie Gemengde overlegcommissies - Brussels parlement Referendum - Meer Democratie Bindende burgerassemblees - Agora Deze Initiatieven bundelen voor meer burgerinspraak? Nino Junius en Sacha Rangoni lanceren de discussie. ➜ dinsdag 23 april van 19 tot 22u in BeCentral (Kantersteen 12, 1000 Brussel). Onthaal vanaf 18u30 met veganistische snacks. Er is simultane vertaling naar het Nederlands of het Frans.

Voor Agora.Brussels zijn gemengde overlegcommissies, waarbij parlementsleden en gelote burgers samenkomen over een specifiek thema, een eerste stap naar inclusievere politiek. Deze overlegcommissies geven Brusselaars een stem in het debat, maar nog geen zeggenschap. Daarom blijft Agora pleiten voor bindende burgerparticipatie op elk bestuursniveau. Kritische steun Het Brussels Hoofdstedelijk Parlement (BHP) en het Parlement francophone bruxellois (PFB) zijn de eerste assemblees ter wereld die gelote burgers en parlementsleden structureel samenbrachten. Sinds 2019 werden er zes overlegcommissies georganiseerd, gewijd aan de volgende thema’s: de uitrol van 5G in Brussel (BHP), dakloosheid (BHP), de rol van burgers in crisisbeheer (PFB), alternerend leren (PFB), biodiversiteit in de stad (BHP) en geluidshinder in de stedelijke omgeving (BHP). Die commissies vonden plaats in het weekend, zonder dat daar een (burger)verlof tegenover stond. Voor de representatieve democratie zijn overlegcommissies al een grote stap. Het is immers meer open-deuren-politiek dan achter-gesloten-deuren politiek: ze zetten hun interne organen open voor alle Brusselaars. Om het vertrouwen van burgers in de politiek te herstellen moeten er volgens Agora.Brussels echter grotere stappen worden genomen. De overlegcommissies geven Brusselaars een stem in het debat, maar nog geen zeggenschap. Sinds het begin van de legislatuur heeft Agora het ontstaan van de overlegcommissies gesteund. Het installeren van een permanente input van uitgelote burgers op de politieke besluitvorming sluit immers nauw aan bij de bestaansreden van Agora.Brussels. De overlegcommissies geven Brusselaars een stem in het debat, maar nog geen zeggenschap. Het Brussels Parlement koos voor een gemengde samenstelling met uitgelote Brusselaars én verkozen parlementsleden. Dit bijzonder model moet haar meerwaarde nog bewijzen tegenover burgerpanels zonder parlementsleden. Burgers kunnen niet zelf op tafel brengen waarover overlegd moet worden. Om onze democratie echt om te vormen tot een inclusieve en gelijkwaardige dialoog, dan zijn overlegcommissies maar een begin. De agenda (thema, eventuele herformulering) van de overlegcommissies wordt immers nog steeds door verkozen politici bepaald. Burgers kunnen dus niet zelf op tafel brengen waarover overlegd moet worden. Hetzelfde geldt voor de keuze van de referentiepersonen die de deelnemers over het onderwerp moeten informeren. De uiteindelijke resultaten zijn slechts aanbevelingen, waarbij de stem van de burgers niet eens een doorslaggevend effect heeft. Ten slotte is de toe-eigening en opvolging van deze aanbevelingen te beperkt. De energie die parlementairen erin steken hangt sterk af van het belang dat haar, zijn of hun partij hecht aan bepaalde burgervoorstellen. De Brusselse overlegcommissies bestaan voor 3/4 uit gelote burgers en 1/4 parlementairen. Dit politiek toezicht zou ervoor kunnen zorgen voor een betere opvolging van de voorstellen, maar die is jammer genoeg partijdig en dus bevooroordeeld. De energie die parlementairen erin steken hangt sterk af van het belang dat haar, zijn of hun partij hecht aan bepaalde burgervoorstellen. Voorstellen die niet in hun kraam passen, worden dus vaak genegeerd. Werk aan de winkel Het gekozen model moet winnen aan autonomie door politieke inmenging te verminderen. De kwaliteit van het overleg moet continu verbeterd worden, waarbij de aanwezigheid van de parlementsleden in vraag mag worden gesteld. Het belangrijkst is echter een hogere impact door een betere opvolging te voorzien. Agora.Brussels deed hiertoe acht voorstellen, die helaas niet weerhouden werden in de evaluatie van de overlegcommissies en de bijhorende reglementswijziging. Een permanente burgerraad. Zoals bij de burgerdialoog in Ostbelgien moet een orgaan van ex-deelnemers het onderwerp van de overlegcommissies en de eventuele herformulering bepalen. Die zijn ook bevoegd voor de evaluatie van het overleg en de opvolging van de aanbevelingen. Meer politieke pedagogie. De uitgelote Brusselaars die deelnemen aan de politieke werkzaamheden, moeten meer informatie krijgen over de context. In het bijzonder moet de positie van elke partij tegenover de centrale vraagstelling duidelijker zijn. Omkadering van de parlementsleden. Als het model gemengd blijft (burgers + parlementsleden), moet de rol van de parlementsleden (expert, mening delen, …) duidelijker worden in elke stap van het proces. We stellen ook voor de overlegfase te organiseren enkel tussen gelote Brusselaars, zonder parlementsleden. Factcheckers bij discussietafels. Zij zijn experts in de materie en kunnen deelnemers informeren over de bevoegdheden, de bestaande regelgeving of op feitenkwesties antwoorden. Als de parlementsleden dit doen, is de informatie te vaak gekleurd. Deelname van kleine fracties. Niet elke politieke partij (fractie) is vertegenwoordigd in elke commissie. Agora stelt voor dat elke partij kan deelnemen zodat ook de stem van kleine partijen wordt gehoord in de overlegcommissies. Stemming door uitgelote Brusselaars. Vandaag hebben burgers enkel een symbolische stem. Agora stelt voor dat het Brussels Parlement een moedig gebaar maakt dat blijkt van vertrouwen in haar burgers, en uitgelote Brusselaars hetzelfde stemrecht geeft als parlementsleden. Betere communicatie. Om Brusselaars meer te betrekken moeten de overlegcommissies zichtbaarder worden. Vooral de beleidsrealisaties die op hun aanbevelingen gebaseerd zijn kunnen daartoe dienen, maar evenzeer een openbare oproep om voorstellen in te dienen voor onderwerpen voor overlegcommissies. Wetgevende opvolging. Opdat de overlegcommissies een werkelijke impact zouden hebben op het beleid, stellen we voor dat het Parlement elke aanbeveling omzet in een wetgevende tekst die ter stemming wordt voorgelegd. Stappen naar democratie Voor Agora.Brussels zijn de overlegcommissies een belangrijke eerste - maar kleine - stap naar een politiek besluitvormingssysteem dat een inclusieve en gelijkwaardige dialoog is. Hierin moet veel verder worden gegaan en bovenstaande suggesties kunnen het systeem sterk verbeteren. Er moet een permanent uitgelote burgerassemblee komen, die op eigen initiatief beleid kan maken dat even dwingend is als dat van het parlement Op termijn moet er echter een permanent uitgelote burgerassemblee komen, naast het bestaande verkozen Parlement. Deze assemblee moet op eigen initiatief beleid kunnen maken dat even dwingend is als dat van het Parlement. Haar samenstelling gebeurt door loting van burgercommissies die samen de burgerassemblee vormen. Apart uitgelote organen bepalen de agenda, controleren de werkzaamheden en omkaderen het geheel. 📝 Ontdek hier alle interventies tijdens het colloquium. 📺 Het volledige colloquium kun je hier bekijken. 📢 Meer informatie over participatie sinds 2019 vind je in deze blogpost. Deze tekst is een herwerking van een nota die werd ingediend naar aanleiding van het Colloquium ‘Overlegcommissies: democratische innovatie op zijn Brussels’ dat plaatsvond op 8 februari 2024. De oorspronkelijke versie kun je hier downloaden:

Recente Ierse referenda belichten het belang van heldere communicatie. In Ierland kreeg 8 maart, Internationale Vrouwendag, een bittere nasmaak. De nee-stem heeft het gehaald bij de Ierse referenda over gendergelijkheid en een ruimere visie op het gezin. Nog voor de uitslag rees er bovendien kritiek op de formulering van de vragen waarover de Ieren zich konden buigen. Naar aanleiding van de stemming, werd er te weinig gecommuniceerd over de inhoud en impact van de voorgestelde grondwetswijziging. Bij Ierse grondswetswijzingen die wél werden aangenomen, zoals over  het homohuwelijk (2015) en het recht op abortus (2018), was de voorafgaande communicatie helderder en wervender. Toen werden burgers van meet af aan betrokken. De referenda van 2015 en 2018 werden voorafgegaan door burgerberaad, wat zorgde voor een levendig publiek debat. De burgers dachten en handelden ten dienste van het algemeen belang, wars van electorale ambities. Dat was in 2024 helaas anders. Sommige politieke groepen teerden op de vaagheid van de formulering om mensen richting een ‘nee’ te duwen. Net daar knelt het schoentje: kun je wel zeggen dat ‘het volk heeft gesproken’, als ‘het volk’ niet de nodige instrumenten kreeg om geïnformeerd te beslissen? Kun je wel zeggen dat ‘het volk heeft gesproken’, als ‘het volk’ niet de nodige instrumenten kreeg om geïnformeerd te beslissen? Bij Agora.Brussels pleiten we voor burgerparticipatie die gepaard gaat met grondige, onafhankelijke informatie op maat van elke burger. Die aanbeveling formuleerden we ook in onze evaluatie van de Brusselse overlegcommissies. Een voorstel van ordonnantie over een Gewestelijke volksraadpleging uit 2021 hamerde ook al op het belang van uitvoerige, correcte, meerstemmige en heldere informatie.

Het parlementair team van Agora blijft de Brusselse Burgerassemblee verklanken in het parlement. We bundelden een paar interventies voor je samen in deze blogpost. 10 januari: Opleidingsinkomen, Actiris-crèches en onbetaalde stages In de vergadering van de Commissie voor Economische Zaken en de Tewerkstelling, legde Pepijn Kennis het vuur aan de schenen van de Brusselse minister van werk. Een greep uit de uitspraken: over het opleidingsinkomen: We naderen het einde van de legislatuur, maar in de jongste beleidsverklaring werd met geen woord gerept over de invoering van een opleidingsinkomen van 4 euro voor werkzoekenden. Dat stond nochtans in het regeerakkoord. Een opleidingsinkomen sluit aan bij wat de Brusselse Burgerassemblee ambieert, namelijk een vergoeding voor mensen die opleidingen volgen, zodat banen en opleidingen toegankelijker worden voor elke Brusselaar, inclusief de meest kwetsbaren onder ons. over Actiris-crèches voor werkzoekenden en eenoudergezinnen: De Brusselse Burgerassemblee wil de toegang tot werk en opleidingen toegankelijker maken door kinderopvang te garanderen voor kansarme werkzoekenden, waaronder alleenstaande ouders, vaak moeders. Het initiatief van Actiris om zelf kinderopvang te creëren voor werkzoekenden en beginnende werknemers lijkt daarmee een pleister op een etterende wonde. over onbezoldigde stages in de publieke en private sector in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: Onbezoldigde stages zijn de facto alleen voor de meest bevoordeelden in de maatschappij toegankelijk. De volledige interventies en de antwoorden van de minister lees je hier. 18 januari: huisvesting, woningcoöperatieven en Airbnb Pepijn stelde vragen over de dreiging van AirBnB op de huisvestingsmarkt en stelde woningcoöperatieven voor als oplossing voor de huisvestingscrisis. 24 januari: ethisch bezwaar tegen solliciteren voor een baan bij Actiris De ethische waarden van werkzoekenden en werknemers spelen een steeds grotere rol in het weigeren of behouden van een baan. Actiris zou een voortrekkersrol kunnen spelen in het stimuleren van een inclusief en maatschappelijk relevant rekruteringsbeleid door rekening te houden met maatschappelijk erkende ethische normen voor werkzoekenden. Hoe gebeurt dat vandaag? Houdt Actiris rekening met de ethische en religieuze waarden die werkzoekenden belangrijk vinden? Mogen werkzoekenden weigeren om op een werkaanbieding van Actiris in te gaan op grond van zulke waarden of van hun persoonlijke overtuiging? Dat vroeg Pepijn Kennis, in naam van de Brusselse Burgerassemblee, aan de minister van werk Bernard Clerfayt. Zijn antwoord lees je hier. 8 februari: colloquium gemengde overlegcommissies Deze legislatuur werden Brusselaars meer betrokken bij het gewestbestuur, bijvoorbeeld met gemengde overlegcommissies. Tijdens het colloquium over dit participatiekanaal formuleerde Agora enkele verbeterpunten om het inclusiever te maken. 19 februari: voorstel voor een volksraadpleging Op 19 februari kwamen enkele meerderheidspartijen met een voorstel voor een volksraadpleging terwijl Agora’s voorstel al sinds 2021 ligt te wachten op behandeling. Het parlement besloot een werkgroep op te starten om over de partijgrenzen heen tot een consensus te komen over de manier waarop het volk geraadpleegd moet worden. Pepijn ging hierover ook in debat op televisie (BX1). Vaak komt het argument terug dat de grondwet niet toelaat om burgers een stem te geven, vandaar #OpenConstitution. 23 februari: renoveren verplicht In de plenaire vergadering van het Brussels Parlement op 23 februari nam Pepijn Kennis het woord om het perspectief van de Brusselse Burgerassemblee over klimaatvriendelijke renovatiestrategie te belichten. 27 februari: politiek debat van de VGC jeugdraad Participatie vereist inclusie van alle Brusselaars. Daarom stemde Agora voor een uitbreiding van het dialoogrecht waardoor jongeren vanaf 12 jaar het VGC-college rechtstreeks kunnen interpelleren. Tijdens een politiek debat van de VGC jeugdraad op 27 februari vroeg Pepijn meer steun voor jonge Brusselaars. Agora diende ook een voorstel in om meer aandacht te besteden aan inclusie en genderdiversiteit in het reglement van de VGC-raad, wat ook navolging kreeg in discussies over het reglement van het Brussels Parlement.

Op 7 februari werd de documentaire 'Élections, piège à cons?' van François Gonce vertoond op RTBF met een nagesprek over politieke alternatieven. De documentaire is beschikbaar op Arte.tv met ondertitels in het Engels en het Duits. Laat je meevoeren op een roadtrip op zoek naar een andere democratie. In België is stemmen verplicht, maar het aantal mensen dat niet meetelt stijgt jaar na jaar. In 2019 bleef 11,62 % thuis en in 2024 zelfs 12,5 %. Samen met ongeldige of blanco stemmen komen we aan een massa van anderhalf miljoen, meer dan eender welke partij. De regisseur gaat op zoek naar hoopvolle initiatieven in de vorm van een oud democratisch instrument: loting. De positieve reacties geven hoop en kracht om onze democratie te blijven verbeteren. Het vertrekpunt is 'Tegen verkiezingen', het boek van David Van Reybrouck. Deze Belgische historicus biedt een alternatief in de vorm van loting. België is pionier op dit gebied met sinds 2019 een permanente burgerraad in de Duitstalige gemeenschap. In een oude camper gaat François Gonce op zoek naar deelnemers van dit uniek initiatief en praat erover met academici, kiezers en politici. Het debat achteraf bespreekt drie vragen: Wordt er geluisterd naar burgers? Zijn er burgerassemblees nodig? Moeten we rekening houden met blanco stemmen? François-Xavier Lefebvre, Agora.Brussels' coördinator was erbij vanop afstand. Bekijk de documentaire op Arte.tv (in het Frans met ondertitels in het Engels, Duits of Frans) of op RTBF Auvio (zonder ondertitels). Het debat vind je hier.

Wil je vrienden oproepen om de petitie te ondertekenen? Wil je praten over de campagne www.openconstitution.be op sociale media en weet je nog niet helemaal hoe je dat wil aanpakken? Op deze pagina vind je hapklare instrumenten om vlot en enthousiasmerend te communiceren over #OpenConstitution. We stelden een voorbeeldmail op om mensen in een paar clics mensen warm maken voor #OpenConstitution. Gebruik de hashtag #OpenConstitution. Zo is het duidelijk waarover het gaat en kunnen je volgers doorklikken naar andere communicaties over de petitie. We hebben ook voorbeeldteksten opgesteld voor op sociale media. Je mag onze illustraties gebruiken! Hieronder vind je het logo van de petitie en een verhelderende infografiek van #OpenConstitution.

Pepijn Kennis, Agora's verkozen vertegenwoordiger, ondervraagt de regering regelmatig over de uitvoering van de voorstellen de Brusselse Burgerassemblees. De budgetbesprekingen zijn bezig. We kozen ervoor om enkel in plenaire te reageren. Zo sparen we energie om de volgende zaken te doen: de ideale assemblee te verdedigen te hameren op verlaging van parlementaire vergoedingen onze Housing First resolutie te bespreken voorstellen rond tewerkstelling te bespreken transparant bestuur te bespreken en de gewestelijke volksraadpleging te bespreken. Parlementaire vergoedingen In de bespreking van de begroting van het parlement kwamen we tussen om te wijzen op de enorme kost van de parlementaire vergoedingen - €13,5 miljoen voor 2024. Na een jaar zwoegen en zoeken konden we een paar maanden geleden een voorstel indienen om deze met 41% te verlagen. Dat werd echter op de lange baan geschoven bij gebrek aan politieke wil. Wij kunnen de begroting niet amenderen en daarom vroegen we om het reglement van het parlement in die zin te wijzigen. Enkel dan kunnen we spreken van transparant bestuur. En transparant bestuur is een basisvoorwaarde voor burgerparticipatie! Housing first De Brusselse Burgerassemblee vraagt een versterking van Housing First. Dat principe gaat ervan uit dat thuislozen vooreerst een dak boven hun hoofd moeten hebben. Daartoe dienden we een resolutie in om te zorgen voor publieke woningen - en in het bijzonder sociale woningen. De resolutie begon ooit op de Parlementaire Hackathon en werd sterk verbeterd door contact met de sector. De tekst werd verworpen door de meerderheid in de commissie huisvesting. De regering 'zou al voldoende doen', wat helemaal niet het geval lijkt. We dienden een tweelingresolutie in voor de GGC en nu is het wachten tot die behandeld wordt. Dan kunnen we er in plenaire vergadering op terugkomen – tenzij de andere partijen ons dat verhinderen natuurlijk. Tewerkstelling Onze nieuwe collega Alexander werkte zich grondig in op het thema tewerkstelling. Hij bereidde een reeks parlementaire vragen voor over tewerkstelling en discriminatie. Die vragen gaan o.a. over onbetaalde stages, Actiris, crèches voor werkzoekenden en het opleidingsinkomen. Transparant bestuur De regering volgt haar eigen wetgeving over transparantie niet. In het debat hierover met de minister-president lijkt hij hier niets aan te willen wijzigen. Op basis van de transparantiewetgeving vroegen we dan maar na elke regeringsvergadering alle documenten, beslissingen en nota’s op. Ook hierop kwam geen antwoord. Daarop diende Pepijn een serie klachten in bij de Commissie voor Toegang tot Bestuursdocumenten. Voorlopig beweegt er weinig, maar we volgen het verder op. Gewestelijke volksraadpleging De Raad van State kwam eindelijk terug met een voorlopige analyse van Agora’s voorstel tot gewestelijke volksraadpleging. Ontmoetingen met de verenigingssector We hebben de laatste tijd meer ontmoetingen ingepland. Zo zaten we samen met verenigingen die rond armoedebestrijding werken, met sociale vastgoedontwikkelaars en met verenigingen als Renovassistance. We merken dat de verenigingssector vaak erg gelijkaardige voorstellen heeft als onze Burgerassemblees.

Bij de gewestverkiezingen van 2019 heeft Agora als nieuwe burgerbeweging een zetel binnengehaald. We beloofden de Brusselaars beter te vertegenwoordigen via gelote burgerassemblees en hebben er sindsdien vier georganiseerd. Alles samen werden bijna 220 burgervoorstellen geformuleerd die onze vertegenwoordiger zo getrouw mogelijk vertolkt in het Brussels parlement. De Brusselse Burgerassemblee werd de praktische uitwerking van Agora's missie: de transformatie van ons representatief politiek systeem tot een inclusieve en gelijkwaardige dialoog. Hoe kunnen we onze democratie nog participatiever maken en ervoor zorgen dat de diversiteit van de bevolking beter weerspiegeld wordt in het bestuur? Om deze vraag te beantwoorden moeten we eerst even terug naar de kern van de zaak. Gaat het beter met de Brusselse democratie? Helaas niet. Peiling na peiling groeit het wantrouwen tegenover de representatieve democratie. Ruim 70% van de Brusselaars heeft het gevoel geen inspraak te hebben bij politieke beslissingen. Is meer participatie dan een oplossing? Jazeker! Meer dan 55% van de Brusselaars wil democratische alternatieven waarbij beslissingen niet uitsluitend in handen zijn van verkozen parlementsleden en traditionele politieke partijen. Meer dan de helft van de Brusselaars wil meer worden betrokken bij het bestuur van het gewest. Hoe zit het met burgerparticipatie sinds 2019? Er zijn nog steeds geen burgerassemblees met kracht van wet maar burgers worden wel meer betrokken via een hele hoop initiatieven. Een overzicht: Eind 2019 lanceert Agora de eerste van haar vier Brusselse Burgerassemblees; In maart 2020 start de Duitstalige gemeenschap haar Permanente Burgerdialoog; In april 2021 begint het Brussels parlement met overlegcommissies; Begin 2022 organiseert de federale regering Een land voor de toekomst: een online consultatie; Eind 2022 lanceert de Brusselse regering haar Burgerraad voor het Klimaat; In februari 2023 organiseren zes denktanks (waaronder de G1000) We need to talk: een burgerpanel over de financiering van politieke partijen; In juni 2023 stimuleert het collectief Cap Démocratie het Waalse parlement om ook te starten met overlegcommissies (de eerste buigt zich over burgeroverleg zelf); In september 2023 organiseerde federaal minister Zakia Khattabi een gelote Burger-Agora rond rechtvaardige transitie . Deze lijst beperkt zich tot de belangrijkste vormen van burgerparticipatie, maar er beweegt ook heel wat in gemeentes zoals Gent of Verviers) en in het buitenland. Zo blijft Ierland werken met gelote burgerassemblees en Parijs sinds 2019. In 2021 organiseerde ook de Europese Unie een Conferentie over de toekomst van Europa met 800 willekeurig getrokken deelnemers uit de 27 lidstaten. Er is dus meer participatie, maar werkt die ook? Een VUB-ULB studie over burgerparticipatie uit 2023 biedt een grondige analyse en ook de visienota van de nieuwe Brusselse Participatiedienst verzamelt een participatievoorbeelden uit het hoofdstedelijk gewest. Hét probleem is dat alle bovengenoemde initiatieven (met uitzondering van de Brusselse Burgerassemblees) niet meer dan een adviserende rol hebben. De enige garantie voor opvolging van burgervoorstellen is dat parlementairen er op een dag een min of meer beredeneerd antwoord zullen op formuleren. Wel moeten we meegeven dat de meeste initiatieven de diversiteit van de bevolking beter weerspiegelen dan een parlement. De ervaring leerde dat gewone burgers constructieve en relevante voorstellen (kunnen) doen over complexe en serieuze onderwerpen zoals gezondheid, huisvesting, onderwijs, energie, biodiversiteit, klimaat, de rol van burgers in tijden van crisis en werk. Voor deelnemers is het ook een praktische vorming in burgerzin die de kloof met de politiek verkleint. Het overleg bleek bijzonder effectief en waardevol. Burgers gingen op zoek naar het algemeen belang en slaagden daar beter in dan politieke partijen die snel polariseren of ideologisch verstrikt raken. Toch rijzen er enkele belangrijke problemen als we deze participatieprocessen van naderbij bekijken. Politieke opvolging van burgervoorstellen Burgers worden meer en meer geconsulteerd maar het belangrijkste probleem is dat hun aanbevelingen vaak niet worden uitgevoerd. Voor sommige initiatieven is het te vroeg om nu al te evalueren, maar voor processen met een iets langere staat van dienst zijn de resultaten teleurstellend en soms zelfs verontrustend. De Brusselse overlegcommissies bestaan bijvoorbeeld voor 3/4 uit gelote burgers en 1/4 parlementairen. Dit politiek toezicht zou ervoor kunnen zorgen voor een betere opvolging van de voorstellen, maar die is jammer genoeg partijdig en dus bevooroordeeld. De energie die parlementairen erin steken hangt sterk af van het belang dat haar of zijn partij hecht aan bepaalde burgervoorstellen. Vaak worden ze ook gebruikt als ‘democratische garantie’ voor beslissingen die de meerderheid toch al had genomen. Zo zijn sommige burgers ontevreden over de implementatie van het 'Good Move'-plan maar die kregen dan te horen dat een burgerpanel het zo wilde. Een ander probleem is de tijd die nodig is voor de opvolging van burgervoorstellen. Zo kwam het uitvoeringsrapport over de maatregelen van de eerste burgerraad van de Duitstalige gemeenschap er pas na twee jaar. Zo is het niet verwonderlijk dat participatieprocessen ontmoedigen, ook voor wie zelf had deelgenomen. Een wildgroei aan initiatieven brengt weinig zoden aan de dijk zonder wetgevende impact. Louter adviserende burgerparticipatie blijft dode letter. De meerwaarde van dergelijke participatie kan dus in vraag gesteld worden, maar we mogen het kind met het badwater niet weggooien. De keuze van onderwerpen Burgerassemblees moeten problemen kunnen aanpakken die politieke partijen laten liggen. Net daarom is het van belang dat ze zelf hun agenda kunnen bepalen. Dit gebeurt bij de Brusselse Burgerassemblee door de deelnemers en verder enkel bij de Permanente Burgerdialoog in de Duitstalige gemeenschap. Daar bepaalt een apart orgaan - de Burgerraad - het onderwerp en de vraagstelling. Een overlegcommissie kan er pas komen na 1000 handtekeningen van inwoners, maar hier gaan parlementairen wel de prioriteiten bepalen en de vraagstelling (her)formuleren. Zoals de naam het aangeeft heeft de Brusselse regering voor de Burgerraad voor het klimaat het thema gekozen. Klimaatproblemen zijn uiteraard belangrijk maar een nieuwe burgerorgaan zou eender welk thema moeten kunnen aanpakken. Het specifieke geval van de overlegcommissies De overlegcommissies zijn het enige orgaan dat voor een kwart bestaat uit verkozen parlementsleden. Dit is waardevol omdat de politieke wereld zo zelf de voordelen van de overlegdemocratie kan ervaren. Het zorgt voor kruisbestuiving tussen diverse burgers en volksvertegenwoordigers, maar ook voor ongelijkheid. De evaluatie van het ondersteuningscomité onderstreepte dat het retorisch overwicht van doorwinterde politici nefast bleek voor effectieve participatie van mensen zonder politieke ervaring. Ondanks de goede wil van bepaalde parlementairen trekken zij uiteindelijk aan het langste eind waardoor de kwaliteit van het proces daalt. Agora verwerpt uitwisseling met parlementairen niet maar dan enkel in een louter adviserende rol. Hieronder een samenvattende tabel van de belangrijkste initiatieven: En Agora.Brussels in het parlement? Ons parlementslid is de woordvoerder van de Brusselse Burgerassemblee. Pepijn Kennis vertolkt de burgervoorstellen zo getrouw mogelijk in het Brussels parlement. Naast 88 andere volksvertegenwoordigers en zeker vanuit de oppositie is de impact evenwel beperkt. De balans van de honderden parlementaire tussenkomsten is dan ook gemengd: enkele voorstellen werden geaccepteerd, andere werden geamendeerd en vele zijn overwogen, maar dan vooral omdat ze aansloten bij de politieke lijn van de regerende meerderheid. Anderzijds lijken de parlementaire geesten wel rijp om na te denken over andere manieren om burgers te vertegenwoordigen. Volgens een CRISP-onderzoek uit maart 2022 was slechts 13% van de 91 ondervraagde Franstalige volksvertegenwoordigers radicaal tegen participatie, 62% was voor en bijna 25% zelfs voor burgerraden met kracht van wet. Het idee om burgers een deel van de macht te geven wint terrein, maar we zijn er nog niet. De ervaring met gelote Brusselse Burgerassemblees heeft Agora.Brussels geleerd dat het parlement te weinig rekening houdt met burgervoorstellen. Onze democratie is ziek en heeft dringend nood aan meer inspraak. Laat een divers en onafhanekelijk burgerpanel mee beslissen en het algemeen belang primeert sowieso.

Persbericht dat op 21 december 2023 werd verstuurd Gebrek aan openbaarheid van bestuur van de Brusselse regering Agora.Brussels hekelt de aanhoudende tekortkomingen van de Brusselse overheid op vlak van transparantie. Sinds de goedkeuring van het gezamenlijk decreet en ordonnantie over de openbaarheid van bestuur in 2019 is de regering hiertoe wettelijk verplicht. Toch blijft er sprake van flagrante schendingen. De Commissie voor Toegang tot bestuursdocumenten (Commission d'Accès aux Documents Administratifs - CADA) presenteerde dinsdag haar jaarverslag aan de Commissie Binnenlandse Zaken van het Brussels Parlement. Ze maakte gewag van aanzienlijk meer weigeringen om informatie te delen met burgers, journalisten en verenigingen die daarom vroegen. Geweigerde informatie In 2022 telden ze 67 gevallen waarbij informatie werd geweigerd. Bovendien stelde de CADA vast dat verschillende overheidsdiensten te weinig meewerkten en ten onrechte aangaven dat alle relevante documenten al waren gedeeld. Deze houding getuigt van een duidelijk gebrekkige inzet voor openbaarheid van bestuur. Daarmee komt de fundamentele verantwoordingsplicht van de overheid in het gedrang. Meer middelen voor de CADA De meeste politieke partijen spraken hun steun uit voor het werk van de CADA. De parlementsleden riepen zelfs unaniem op tot meer middelen voor de CADA. Extra middelen kunnen de werking toegankelijker maken en voor een meer performante website zorgen. Publicatie regeringsbesluiten en hun toelichting Pepijn Kennis betreurt dat regeringsbesluiten en hun toelichting nog steeds niet worden gepubliceerd. De CADA hamerde in 2020 al op dit probleem. Zeker voor een regering onder leiding van PS is de situatie paradoxaal. Het is immers deze partij die – bij de goedkeuring van de regelgeving in 2019 – een amendement had ingediend dat deze publicatie verplicht. Belangenconflict Agora.Brussels is daarnaast ook bezorgd over een ernstig belangenconflict. Als de regering haar eigen wettelijke verplichtingen niet nakomt, is ze namelijk zowel rechter als partij bij het vaststellen van sancties. Deze manier van sanctioneren is bijzonder weinig geloofwaardig en onderstreept de dringende noodzaak van structurele hervorming. De PS werpt tegen dat er bijzonder makkelijk beroep kan worden aangetekend. Dat argument pareert Agora.Brussels door erop te wijzen dat beroep helemaal niet hoeft als de openbaarheid van bestuur zou worden nageleefd. De Europese Commissie en de Raad van Europa hebben herhaaldelijk aangedrongen op meer openbaarheid van bestuur in België, zowel spontaan als op verzoek van burgers, journalisten of verenigingen. Meer transparantie is cruciaal zodat burgers hun rechten ten volle kunnen laten gelden en overheidsoptreden gericht kunnen controleren. Agora.Brussels dringt erop aan dat de Brusselse regering onmiddellijk stappen onderneemt om deze tekortkomingen te verhelpen. Alleen zo kunnen burgers meer vertrouwen op een integer openbaar bestuur.

De Brusselse begroting staat in het rood. Er komen besparingen op openbare diensten, maar parlementairen behouden hun royale vergoedingen. Ook zij moeten hun duit in het zakje doen en daarom pleit Agora.Brussels voor een verlaging van parlementaire vergoedingen met 5,29 miljoen euro, of 8,3% van de begroting van het Brussels Parlement. De burgerbeweging roept het Parlement op om dit voorstel dringend te bekijken. Om de Brusselse schuld terug te dringen gaat de regering besparen. Er komen minder middelen voor openbare diensten en vele burgers zullen voelen hoe het gewest minder investeert in wonen, energie en tewerkstelling. Het zou onaanvaardbaar zijn als het Brussels Parlement geen enkele inspanning zou leveren. Verschillende partijen spreken al lang over een verlaging van parlementaire vergoedingen, maar er kwam nog geen concreet voorstel van de Brusselse meerderheid. De burgerbeweging Agora.Brussels maakte er wel werk van. Het voorstel van Agora-Kamerlid Pepijn Kennis betekent een besparing van ruim 5 miljoen euro en een verlaging van de parlementaire vergoedingen met meer dan 40%. Concreet willen we de basisvergoeding 25% lager, de forfaitaire onkostenvergoeding van 2.500 euro schrappen en de vergoedingen voor speciale functies drastisch beperken. Pepijn Kennis licht toe: “Mijn tekst is op 18 september beoordeeld en is klaar voor discussie. Zal de meerderheid de nood inzien, ook al komt de vraag van de oppositie? Alle partijen moeten een inspanning doen voor onze begroting. Daarnaast zal ons voorstel ook helpen om de gapende kloof tussen burgers en politici te dichten. Parlementairen ontvangen een royale vergoeding, naast tal van voordelen. Zo is het moeilijk om in contact te blijven met het leven van de gewone Brusselaars." Agora.Brussels roept alle partijen op om hun verantwoordelijkheid te nemen, de daad bij het woord te voegen en onderstaande tekst nog vóór de goedkeuring van de begroting 2024 te aanvaarden. Hier is de volledige tekst van Agora's voorstel om de vergoedingen van Brusselse parlementairen te verlagen Vergelijkende tabel met parlementaire vergoedingen: situatie vandaag en na aanvaarding van Agora's voorstel

Welkom op woensdag 18 oktober voor een boeiende en gezellige avond. Bij de aperitief onthullen Ana en Iphi de ideale assemblee voor gelote vertegenwoordiging, een model dat zich baseert zich op de ervaring van de vier Brusselse Burgerassemblees die Agora organiseerde. Samen met alle sympathisanten, vrijwilligers en assemblisten geven we Agora een boost in de aanloop naar de volgende verkiezingen. Tijdens het avondeten bespreken we de uitdagingen waar onze gemeenschap voor staat en laten creatieve ideeën opborrelen om samen sterker te worden. Blijf gerust plakken om herinneringen op te halen, de wereld te verbeteren of elkaar gewoon beter te leren kennen bij een drankje achteraf. Laat er ons samen voor gaan, Brussel beter maken en de democratie versterken! Wanneer? Woensdag 18 oktober Hoe laat? 18u30 Waar? Au Bassin (zaal boven) Adres? Baksteenkaai 74, 1000 Brussel Deelname is gratis, maar inschrijven hieronder verplicht. Zegge het voort of nodig uit via het evenement op Facebook of LinkedIn!