top of page

Grondtekst

Democratie betekent letterlijk ‘de macht van het volk’. Dat wil zeggen dat het volk heerst, in al zijn verscheidenheid. Iedereen heeft daarbij een gelijk recht om gehoord te worden en bij te dragen tot het bestuur van de samenleving. Daarvoor moet men toegankelijke machtsinstrumenten ontwikkelen en moet iedereen de mogelijkheid hebben om deel te nemen aan het debat en de besluitvorming.

Het woord democratie komt van de Griekse woorden ‘Demos’- het volk, en ‘kratein’ - heersen. De Grieken waren de eersten die met vormen van democratie experimenteerden.

Het volk is divers en heeft uiteenlopende belangen en ideeën. Die moeten systematisch en in een formele context aanhoord worden. De bevolking heerst pas echt indien iederéén zowel bestuurder als bestuurde kan zijn. Iedereen moet zijn mening kunnen uitdrukken en een standpunt kunnen innemen in het publiek debat. Er is nood aan structuren die burgers aanzetten om zich op een gelijkwaardige manier te engageren en de confrontatie met andere ideeën aan te gaan. Om een echt gewicht te geven aan het debat moet iedereen daarom bij de formulering van wetten betrokken worden.

Ons systeem van representatieve democratie lijdt momenteel onder een gebrek aan legitimiteit en doeltreffendheid. Steeds minder mensen voelen zich werkelijk vertegenwoordigd door hun verkozenen, die het steeds moeilijker hebben om hun rol als bestuurder te vervullen.

Veel mensen hebben geen vertrouwen meer in hun verkozenen. Dat komt niet alleen door een gebrek aan transparantie en opeenvolgende corruptieschandalen. Het probleem ligt dieper: de mensen die beslissingen nemen, weerspiegelen en vertegenwoordigen de diversiteit van de samenleving onvoldoende. Wij, de mensen die bestuurd worden, nemen meestal geen deel aan het politieke leven. En degenenen met stemrecht drukken zich slechts eenmaal om de vijf jaar uit. Op dat moment hebben we trouwens alleen de keuze tussen verschillende beroepspolitici. Onze mogelijkheden om hen ter verantwoording te roepen zijn daarom erg beperkt. Bovendien is het moeilijk voor politici om te weten wat de mensen echt nodig hebben of wat hun moeilijkheden zijn. De aandacht van de verkozenen lijkt vooral gericht op de verkiezingen, eerder dan op het uiteindelijke doel: het dagelijkse leven van de mensen te verbeteren.

Loting versterkt onze democratie. We willen ons systeem aanpassen en versterken aan wat onze samenleving vandaag nodig heeft.

In België kennen we maar één variant van de democratie: de representatieve democratie door verkiezing. Er bestaan echter andere varianten. In de oudheid al, kenden de Grieken een lotingsysteem waarbij burgers afwisselend bestuurders en bestuurden konden zijn. Dat droeg bij tot hun motivatie en integriteit maar ook tot hun inzicht in de verschillende aspecten van de realiteit, zowel van het volk als van de politiek.

 

Agora pleit voor een meer inclusief en gelijkwaardig democratisch systeem en laat zich daarbij inspireren door modellen uit het verleden. We vertrekken van de principes van de participatieve democratie waarmee in diverse periodes en gemeenschappen succesvol geëxperimenteerd is. Brussel is goed in staat om deze vernieuwde democratie te verwelkomen, die veel verder gaat dan een gewone volksraadpleging.

 

Onze beweging wil de parlementaire representatief systeem aanvullen met door loting aangewezen Brusselaars. Deze Burgerassemblee moet wetgevende macht krijgen. 

Verder gaan ... Onze inspiraties

De argumenten van Van Reybroeck stuiten, natuurlijk, op weerstand. En dat is maar goed ook: debat is deel van onze democratie.

  • Voor een Marxistische kritiek, op LAVA in het Nederlands, zie hier.

  • Voor een liberale kritiek van Karel De Gucht in De Standaard, zie hier

 

De idee blijft nochtans inspireren. Onderzoekers, politici en activisten verdedigen en ontwikkelen het concept overal ter wereld. De volgende referenties geven je een eerste indruk:

 

Ook de wetenschap buigt zich over politieke lottrekking. Twee relevante artikels vind je hier:

bottom of page