Recente Ierse referenda belichten het belang van heldere communicatie.
In Ierland kreeg 8 maart, Internationale Vrouwendag, een bittere nasmaak. De nee-stem heeft het gehaald bij de Ierse referenda over gendergelijkheid en een ruimere visie op het gezin. Nog voor de uitslag rees er bovendien kritiek op de formulering van de vragen waarover de Ieren zich konden buigen. Naar aanleiding van de stemming, werd er te weinig gecommuniceerd over de inhoud en impact van de voorgestelde grondwetswijziging.
Bij Ierse grondswetswijzingen die wél werden aangenomen, zoals over het homohuwelijk (2015) en het recht op abortus (2018), was de voorafgaande communicatie helderder en wervender. Toen werden burgers van meet af aan betrokken. De referenda van 2015 en 2018 werden voorafgegaan door burgerberaad, wat zorgde voor een levendig publiek debat. De burgers dachten en handelden ten dienste van het algemeen belang, wars van electorale ambities.
Dat was in 2024 helaas anders. Sommige politieke groepen teerden op de vaagheid van de formulering om mensen richting een ‘nee’ te duwen. Net daar knelt het schoentje: kun je wel zeggen dat ‘het volk heeft gesproken’, als ‘het volk’ niet de nodige instrumenten kreeg om geïnformeerd te beslissen?
Kun je wel zeggen dat ‘het volk heeft gesproken’, als ‘het volk’ niet de nodige instrumenten kreeg om geïnformeerd te beslissen?
Bij Agora.Brussels pleiten we voor burgerparticipatie die gepaard gaat met grondige, onafhankelijke informatie op maat van elke burger. Die aanbeveling formuleerden we ook in onze evaluatie van de Brusselse overlegcommissies. Een voorstel van ordonnantie over een Gewestelijke volksraadpleging uit 2021 hamerde ook al op het belang van uitvoerige, correcte, meerstemmige en heldere informatie.